Wat mag een bewindvoerder niet doen?

Een bewindvoerder heeft wettelijke beperkingen en moet zich houden aan de regels die zijn vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek en aanvullende wet- en regelgeving. Hier zijn een aantal dingen die een bewindvoerder niet mag doen:

Persoonlijke belangen voor laten gaan
Een bewindvoerder mag geen handelingen verrichten die in strijd zijn met de belangen van de onder bewind gestelde persoon. Bijvoorbeeld: een bewindvoerder mag geen geld of eigendommen van de betrokkene gebruiken voor eigen voordeel.
Zonder toestemming handelen bij bijzondere zaken
Voor bepaalde handelingen heeft de bewindvoerder toestemming nodig van de kantonrechter, zoals:
- Het verkopen van een woning.
- Het aangaan van leningen.
- Het doen van schenkingen of grote giften.
Privévermogen en onder bewind gesteld vermogen vermengen
De bewindvoerder mag de financiële zaken van de betrokkene niet vermengen met zijn/haar eigen financiën. Alles moet strikt gescheiden worden beheerd.
Zonder overleg belangrijke beslissingen nemen
Als de betrokkene zelf nog in staat is mee te beslissen, moet de bewindvoerder zoveel mogelijk overleggen over belangrijke financiële of praktische zaken.
Onverantwoord beheer voeren
Een bewindvoerder mag geen risico’s nemen met het vermogen van de betrokkene, zoals speculeren of onverantwoorde investeringen doen.
Geen verantwoording afleggen
De bewindvoerder is verplicht jaarlijks verantwoording af te leggen aan de kantonrechter over het beheer van de financiën. Het niet of onvolledig doen van deze verantwoording kan leiden tot ontslag.
Geen rekening houden met de persoonlijke situatie
De bewindvoerder moet altijd handelen in het belang van de betrokkene, rekening houdend met diens persoonlijke omstandigheden, wensen en behoeften. Ongepaste of onmenselijke beslissingen zijn niet toegestaan.

Financiële handelingen zonder grondslag of toestemming

Onnodige schulden maken
De bewindvoerder mag niet op onnodige wijze schulden aangaan namens de onder bewind gestelde persoon, tenzij dit absoluut noodzakelijk is en in het belang van de betrokkene.
Verkopen van bezittingen zonder noodzaak
De bewindvoerder mag niet zomaar bezittingen (zoals een auto, meubels of waardevolle spullen) verkopen zonder een duidelijke reden en zonder dat dit noodzakelijk is voor het beheren van de financiën.
Onterechte vergoedingen vragen
De bewindvoerder mag zichzelf niet onredelijke of niet-geautoriseerde vergoedingen toekennen. De hoogte van de vergoeding wordt vaak door de rechtbank vastgesteld.
Schenken of doneren uit het vermogen
De bewindvoerder mag geen giften of schenkingen doen uit het vermogen van de betrokkene zonder toestemming van de rechter. Zelfs kleine giften, bijvoorbeeld aan familieleden, moeten in overeenstemming zijn met het gebruikelijke gedrag van de betrokkene en goedgekeurd worden.

Onprofessioneel of onethisch gedrag

Misbruik maken van de afhankelijkheidspositie
Een bewindvoerder mag zijn machtspositie niet misbruiken om eigen belangen te behartigen, bijvoorbeeld door de betrokkene onder druk te zetten om beslissingen te nemen waar de bewindvoerder van profiteert.
Negeren van wensen van de betrokkene
De bewindvoerder moet zoveel mogelijk handelen in overeenstemming met de wensen van de betrokkene, mits deze redelijk en uitvoerbaar zijn. Het volledig negeren van deze wensen is niet toegestaan.
Geen rekening houden met culturele of religieuze voorkeuren
De bewindvoerder mag beslissingen niet nemen die de culturele, religieuze of persoonlijke waarden van de betrokkene schaden, bijvoorbeeld bij de besteding van het vermogen.
Betrokkene isoleren
De bewindvoerder mag niet voorkomen dat de betrokkene contact onderhoudt met familie, vrienden of andere relaties, tenzij dit expliciet nodig is en in het belang van de betrokkene (bijvoorbeeld bij financiële manipulatie door derden).

Gebrek aan transparantie

Niet communiceren over beslissingen
De bewindvoerder moet de betrokkene en eventuele andere betrokkenen (zoals familieleden) op de hoogte houden van belangrijke beslissingen. Het achterhouden van informatie of het eenzijdig nemen van beslissingen is niet toegestaan.
Onjuiste administratie bijhouden
De bewindvoerder moet een duidelijke en nauwkeurige administratie voeren. Het bijhouden van onvolledige of valse administratie is een ernstige overtreding.
Het vermogen ‘verstoppen’ of verduisteren
De bewindvoerder mag geen geld of andere waardevolle bezittingen van de betrokkene gebruiken voor ongeoorloofde doeleinden of verborgen houden.

Wetsovertredingen of onbevoegde handelingen

Handelen zonder inschrijving bij de rechtbank
De bewindvoerder mag pas zijn taak uitoefenen nadat deze officieel is benoemd door de rechter. Handelen zonder deze benoeming is niet toegestaan.
Wet- en regelgeving negeren
De bewindvoerder moet zich houden aan de wettelijke plichten die horen bij zijn taak. Dit omvat onder andere het Burgerlijk Wetboek, specifieke bepalingen over bewindvoering en de regels van de kantonrechter.
Het beheer overdragen zonder toestemming
De bewindvoerder mag zijn verantwoordelijkheden niet zomaar doorgeven aan een andere persoon of organisatie zonder goedkeuring van de kantonrechter.

Grensoverschrijdend gedrag in relatie tot de betrokkene

Betrokkene financieel onder druk zetten
Een bewindvoerder mag geen dreigementen of druk uitoefenen om een bepaalde beslissing af te dwingen, zoals het laten ondertekenen van documenten of het afstaan van eigendommen.
Persoonlijke eigendommen onrechtmatig afnemen
De bewindvoerder mag geen spullen van de betrokkene innemen of verkopen zonder geldige reden, zelfs niet als deze emotioneel van weinig waarde lijken (bijvoorbeeld erfstukken of persoonlijke verzamelingen).
Privacy van de betrokkene schenden
De bewindvoerder mag geen privé-informatie van de betrokkene delen met derden, tenzij dit noodzakelijk is voor de uitvoering van zijn taken. Het onbevoegd delen van medische, financiële of persoonlijke gegevens is een schending van de privacy.

Slechte financiële beheersing

Onzorgvuldig omgaan met geld
De bewindvoerder mag niet ondoordacht geld uitgeven namens de betrokkene, bijvoorbeeld door onnodige abonnementen af te sluiten, dure contracten aan te gaan of impulsieve aankopen te doen.
Rente of boetes negeren
Het is de verantwoordelijkheid van de bewindvoerder om betalingen op tijd te doen. Als dit niet gebeurt en er boetes of rente ontstaan, kan dit als nalatig beheer worden beschouwd.
Het nalaten van investeringen of onderhoud
Een bewindvoerder mag bijvoorbeeld niet nalaten onderhoud te plegen aan een woning of andere waardevolle bezittingen van de betrokkene. Hierdoor kan de waarde van het vermogen onnodig dalen.
Onnodige kosten maken
De bewindvoerder mag geen dure diensten of producten afnemen als goedkopere alternatieven beschikbaar zijn die net zo goed voldoen aan de behoeften van de betrokkene.

Sociale en juridische beperkingen

Conflicterende rollen aannemen
Een bewindvoerder mag niet tegelijkertijd een andere rol vervullen die belangenconflicten kan veroorzaken, zoals het zijn van een schuldeiser van de betrokkene.
Verwaarlozing van juridische verplichtingen
De bewindvoerder moet bijvoorbeeld belastingaangiften correct en op tijd indienen. Het negeren van deze verplichting kan grote financiële en juridische gevolgen hebben voor de betrokkene.
Geen rekening houden met erfgenamen
Als een bewindvoerder te maken krijgt met een nalatenschap, moet hij zorgvuldig omgaan met het vermogen. Het uitputten of verkeerd beheren van een erfenis is niet toegestaan, zeker als dit gevolgen heeft voor erfgenamen.

Als een bewindvoerder deze regels overtreedt, kan dat gevolgen hebben, zoals ontslag door de rechter of aansprakelijkheid voor schade.

Ga terug naar veel gestelde vragen over bewindvoering